Aktualności
Pacjent po przebytym incydencie kardiologicznym
6 minut
Ważnym elementem w profilaktyce wtórnej zawału serca jest aktywność fizyczna. Według badań może ona zmniejszać wskaźniki śmiertelności nawet o 26%. Stwierdzono, że poprawia jakość śródbłonka naczyniowego, spowalnia progresję zmian w tętnicach wieńcowych, zmniejsza ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych i przyspiesza powstawanie krążenia obocznego. By to osiągnąć, wystarczy 30 minut umiarkowanego wysiłku pięć razy w tygodniu.
Niezbyt często poruszanym tematem w tej grupie chorych jest aktywność seksualna, która dla wielu osób była istotną częścią życia przed zawałem serca. Dlatego ważne jest określenie czasu powrotu do niej. W sytuacji niepowikłanego zawału serca, zwłaszcza leczonego procedurami zabiegowymi (stenty), termin wypisu ze szpitala, przy braku dolegliwości wieńcowych w czasie umiarkowanej aktywności fizycznej, zazwyczaj jest odpowiedni do powrotu do aktywności seksualnej. Według badań przeprowadzonych w tej grupie chorych w ciągu 9 miesięcy po zawale serca 84% mężczyzn nie obawiało się o swoje zdrowie w związku z aktywnością seksualną. Warto wspomnieć o sildenafilu, którego miarą popularności są liczne preparaty generyczne. Nie należy ich zażywać po niedawno przebytym zawale serca, a podkreślanym, bezwzględnym przeciwwskazaniem jest równoczesne stosowanie nitratów, częstych u chorych po zawale serca.
I tak od zmiany nawyków, czyli najtrudniejszych do realizacji wytycznych, dochodzimy do leków. Już w starożytnej medycynie stosowany był kwas salicylowy znajdujący się w korze brzozy. Ostatecznie w 1897 r. został zastąpiony w przemyśle farmaceutycznym przez kwas acetylosalicylowy, który do tej pory jest niewątpliwie jednym z najpopularniejszych leków, również w kardiologii. Jego działanie na układ krążenia polega na nieodwracalnym zablokowaniu cyklooksygenazy w płytkach krwi, niezbędnej do produkcji tromboksanu odpowiedzialnego za agregację płytek i skurcz naczyń. Mechanizm ten jest niezwykle ważny w powstawaniu zakrzepu wewnątrznaczyniowego w początkowej fazie zawału serca i jest uruchamiany przez małe dawki kwasu acetylosalicylowego (75-100 mg). Mogą one wywoływać działania niepożądane, np. krwawienie czy rzadką, ale groźną postać astmy (tzw. astma aspirynowa). Kwas acetylosalicylowy jest również przeciwwskazany w ciąży i u dzieci do lat 12. Leczenie przeciwpłytkowe musi być stosowane zwłaszcza u chorych po wszczepieniu stentu wieńcowego. Zazwyczaj dołącza się wtedy klopidogrel.
Do podstawowych leków w okresie pozawałowym należą także beta-adrenolityki, inhibitory ACE i szereg innych w zależności od potrzeb. Są to jednak leki wydawane na receptę. Każdy z nich pełni ważną rolę w leczeniu nadciśnienia tętniczego, a w tej grupie chorych zaleca się dążenie do wartości 130/80. Również w leczeniu współistniejącej cukrzycy zaleca się szczególnie dobre jej wyrównanie. Ponadto ważnym uzupełnieniem zaleceń u chorych po zawale serca jest szczepienie przeciw grypie.