Aktualności
Pacjent po przebytym incydencie kardiologicznym
6 minut
autor: dr med. Grzegorz Pałasiewicz
kardiolog, Centrum Medyczne Rehabilis w Warszawie
Z powodu owych zatrważających danych Polskie Towarzystwo Kardiologiczne przygotowuje nowe standardy rehabilitacji kardiologicznej, gdyż właśnie szeroko rozumiana rehabilitacja ma poprawić świadomość i jakość współpracy pacjenta z lekarzem rodzinnym, kardiologiem i własną rodziną.
Wszystkie zalecenia poszpitalne otwiera zaprzestanie palenia tytoniu. Jest to najskuteczniejsza metoda prewencji wtórnej zmniejszająca ryzyko ponownego zawału serca aż dwukrotnie w stosunku do nadal palących i śmiertelność o jedną trzecią! Chorzy nie palą w ostrej fazie zawału, niestety w domu często wracają do nałogu. Dlatego należy udzielić im wszechstronnego wsparcia w jego zwalczaniu. Badania wykazują, że pomocna i bezpieczna jest nikotynowa terapia zastępcza (plastry), bupropion i leki antydepresyjne.
Dużo miejsca poświęca się diecie i suplementom diety. Zaleca się różnorodność pokarmów, dostosowanie kaloryczne, by uniknąć nadwagi, zwiększenie spożycia owoców i warzyw, chleba, głównie pełnoziarnistego, ryb, chudego mięsa i niskotłuszczowych produktów mlecznych. Nie stwierdzono korzystnego wpływu przeciwutleniaczy czy leczenia obniżającego poziom homocysteiny. Natomiast są dane wskazujące na zmniejszenie śmiertelności sercowo-naczyniowej u chorych po zawale serca poprzez dodanie do diety kwasów omega-3, głównie dzięki ich korzystnemu wpływowi na zaburzenia rytmu. Zaleca się, by BMI obniżyć poniżej 30 kg/m2, a obwód talii poniżej 102/88 cm (mężczyźni/kobiety). Za optymalne uznano BMI poniżej 25 kg/m2. Co ciekawe, nie udowodniono jednak, by sama redukcja wagi obniżała śmiertelność. Interesującym zaleceniem jest to, że „nie powinno się zniechęcać do umiarkowanego spożycia alkoholu”. Przypomnę, że codzienne spożycie niewielkiej ilości alkoholu jest częścią diety śródziemnomorskiej, którą uważa się za najskuteczniejszą w profilaktyce chorób układu krążenia.
Z dietą wiąże się również kolejny ważny temat w profilaktyce wtórnej zawału serca, czyli obniżanie poziomu cholesterolu. Jednak ze względu na jej ograniczoną skuteczność szeroko stosuje się statyny, które obniżają poziom cholesterolu, zwłaszcza LDL. Obecnie należą one do podstawowych leków w profilaktyce choroby wieńcowej.
Trzeba pamiętać, że statyny choć uznawane są za leki stosunkowo dobrze tolerowane, to jednak mają szereg działań ubocznych, z ciężkim uszkodzeniem mięśni (rabdomiolizą) włącznie. Stąd warto chociaż zapytać, czy pacjent nie miał w przeszłości bólów mięśni po lekach. Czasem bezpiecznym uzupełnieniem diety mogą być również sterole i stanole roślinne.