Dlaczego łupież powraca w okresie jesienno-zimowym?

Nawroty łupieżu w okresie jesienno-zimowym wynikają m.in. z obniżonej w tym czasie odporności organizmu. Do nasilenia dolegliwości przyczyniają się także niesprzyjające warunki atmosferyczne, które powodują, że skóra traci naturalną wilgotność. Nie pomaga noszenie grubych czapek, które mechanicznie pocierają skórę głowy, w następstwie często zaczyna się ona łuszczyć i swędzieć. Jak przeciwdziałać dolegliwości w tych niesprzyjających warunkach?

Łupież to jedna z najczęściej spotykanych w codziennej praktyce przypadłości dermatologicznych. Szacuje się, że dotyczy on 5-10% populacji, a w grupie pomiędzy 10. a 20. rokiem życia nawet 50% populacji. W grupie osób dorosłych łupież częściej występuje u mężczyzn. Cechuje się drobnopłatkowym złuszczaniem powierzchownych warstw zrogowaciałego naskórka, z mniej lub bardziej nasilonym łojotokiem. Dolegliwości często towarzyszy świąd skóry oraz osłabienie i przesuszenie włosów. Niewłaściwe postępowanie pielęgnacyjne bądź całkowite jego zaniechanie może doprowadzić do przerzedzenia włosów lub nawet do łysienia (należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, że w łupieżu zwykłym, suchym, włosy nie ulegają zmianom morfologicznym ani funkcjonalnym, nie notuje się więc zwiększonego ich wypadania; jedynie w łupieżu tłustym – tłuste włosy ulegają ścieńczeniu i atrofii oraz nadmiernie wypadają).

Łupież może pojawić się w każdym wieku, ale najczęściej stwierdza się go u nastolatków i młodych osób dorosłych, ze szczytem występowania powyżej 20. roku życia. Może także występować w grupie dzieci, zwykle pomiędzy 6. a 10. rokiem życia. Cechuje się przewlekłym przebiegiem, z nawrotami w okresie jesienno-zimowym oraz poprawą w okresie letnim – pod wpływem ekspozycji na promieniowanie słoneczne, które ma właściwości przeciwzapalne. Nawroty w okresie jesienno-zimowym związane są ponadto z częściej obserwowanym w tym okresie obniżeniem odporności. Zimą ponadto występują duże różnice temperatur, a powietrze w pomieszczeniach jest suche i ciepłe. Skóra narażona na takie warunki atmosferyczne traci wilgotność i zaczyna się łuszczyć. Ponadto do nawracania łupieżu w okresie jesienno-zimowym może przyczynić się także noszenie grubych czapek i kapeluszy, które mechanicznie pocierają skórę głowy, w następstwie często zaczyna się ona łuszczyć i swędzieć. Wyróżniamy łupież zwykły (pospolity, suchy) oraz łupież tłusty.

Przyczyn powstawania łupieżu jest wiele, wymienia się czynniki endogenne i egzogenne. Za bezpośrednią przyczynę powstania łupieżu uważa się nieprawidłowe, przyspieszone rogowacenie komórek naskórka, które zostaje skrócone z 28 do 7-15 dni.

W przebiegu łupieżu dochodzi do uszkodzenia bariery ochronnej naskórka, co ułatwia zasiedlenie skóry przez grzyb drożdżopodobny Malassezia oraz zwiększa podatność na jego drażniące metabolity, a właściwości prozapalne i immunogenne tego grzyba pełnią kluczową rolę w etiopatogenezie łupieżu. Drożdżaki Malassezia stanowią fizjologiczną florę skóry człowieka i lokalizują się głównie w miejscach występowania gruczołów łojowych – w prawidłowych warunkach stanowią one 46% całkowitej mikroflory skóry, a u osób z łupieżem ich ilość wzrasta do 74%.

Z uwagi na fakt, że grzyb Malassezia stanowi fizjologiczną florę skóry, łupież cechuje się przebiegiem przewlekłym i nawracającym. Częstotliwość nawrotów jest indywidualna i uzależniona między innymi od mechanizmów immunologicznych, w tym odporności humoralnej i komórkowej.

Biorąc pod uwagę fakt, że łupież to nie tylko złuszczanie skóry głowy, ale także uporczywe swędzenie i osłabienie struktury włosów, w postępowaniu pielęgnacyjnym warto stosować produkty, które łagodzą te objawy. Doskonałym rozwiązaniem są preparaty w postaci szamponów, w skład których wchodzi cyklopiroksolamina.

Korzystny efekt wywierają również witaminy A i E, które sprawiają, że włosy stają się elastyczne i jedwabiste oraz gliceryna, która uelastycznia i nawilża włosy oraz skórę głowy. To wszystko sprawia, że produkt wyróżniający się takim składem jest doskonałym specjalistycznym środkiem przeznaczonym do pielęgnacji włosów i skóry głowy oraz skutecznie likwiduje przyczyny i objawy łupieżu.
Najlepsze działanie przeciwłupieżowe uzyskuje się stosując ww. preparaty 2-3 razy w tygodniu, pozostawiając pianę na włosach przez 5 minut. Takie postępowanie powinno być kontynuowane przez 4 tygodnie. Z kolei w celu zapobiegania nawrotom zaleca się stosowanie preparatu 1 raz w tygodniu przez kolejne 3 miesiące.

Przekaż pacjentowi:
Wśród czynników prowokujących powstanie łupieżu skóry głowy wymienia się m.in.:

• płeć,


• zaburzenia hormonalne (rola androgenów),


• predyspozycje genetyczne,


• osłabienie organizmu,


• niewłaściwą pielęgnację


• skóry głowy i włosów (np. nadmierne stosowanie lakierów i żeli, nadmierne wykorzystywanie elektrycznych wałków do włosów, zbyt rzadkie mycie głowy),


• częste noszenie nakryć głowy,


• zimny klimat,


• nadmierne ogrzewanie mieszkania,


• brak wypoczynku,


• stres,


• zanieczyszczenie powietrza,


• nieodpowiednią dietę (nadmierne spożywanie cukru, tłuszczów nasyconych, skrobi),


• nadużywanie alkoholu.