Zespół stresu pourazowego związany z wyższym poziomem insuliny we krwi

Objawy PTSD są powiązane z wyższym poziomem insuliny we krwi – pokazało badanie Uniwersytetu Śląskiego. To zaś może być pierwszy krok do insulinooporności, a następnie cukrzycy. Wczesne wykrywanie i leczenie PTSD może być więc sposobem na uniknięcie innych poważnych problemów zdrowotnych w przyszłości.

Wpływ PTSD na zdrowie fizyczne

Zespół stresu pourazowego (PTSD), który może się rozwinąć po traumatycznym przeżyciu, wiąże się głównie z zaburzeniami funkcjonowania psychospołecznego, ale coraz więcej badań pokazuje, że wpływa też na zdrowie fizyczne. Osoby z PTSD są bardziej narażone na tzw. zespół metaboliczny, czyli rozwój czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy typu 2.

„Wiadomo, że w PTSD występuje rozregulowanie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, przygotowującej organizm do lepszego funkcjonowania w sytuacji stresu. Niewłaściwe działanie tego układu jest również powiązane z problemami metabolicznymi” – mówi prof. Monika Stojek, psycholożka z Uniwersytetu Śląskiego.

Wcześniejsze badania pokazywały, że osoby z PTSD mają tendencję do radzenia sobie ze swoimi objawami poprzez niekorzystne zachowania zdrowotne, łącznie z tymi związanymi z uzależnieniami. Na przykład uzależnienie od jedzenia występuje u nich częściej niż w populacji ogólnej. Osoby uzależnione od jedzenia mają często wyższy wskaźnik masy ciała (BMI), a niektóre badania sugerują, że uzależnienie to może wiązać się też z innymi problemami metabolicznymi, choć dane nie są tu jednoznaczne.

Przebieg badania

„Chcieliśmy sprawdzić, czy występowanie diagnozy PTSD, nasilenie objawów uzależnienia od jedzenia oraz ich wzajemne powiązania są związane ze stanem zapalnym w organizmie (CRP), poziomem insuliny oraz wybranymi elementami zespołu metabolicznego, takimi jak: poziom cukru, trójglicerydów i cholesterolu HDL oraz otyłością brzuszną. Braliśmy ją pod uwagę, bo jest bardziej powiązana z ryzykiem chorób serca i chorób metabolicznych niż po prostu wskaźnik BMI” – wytłumaczyła badaczka Uniwersytetu Śląskiego.

Zbadano krew i oceniono poziom uzależnienia od jedzenia i objawów PTSD u 187 uczestników. Wyniki opublikowano w European Journal of Psychotraumatology.

„U naszych uczestników – osób dorosłych z województwa śląskiego – zauważyliśmy, że diagnoza PTSD jest związana z wyższym poziomem insuliny, ale nie cukru. To może wynikać z tego, że organizm >>pompuje<< więcej insuliny, aby utrzymać cukier we krwi w normie. Problem w tym, że ciągle podwyższony poziom insuliny to pierwszy krok do insulinooporności, która z czasem może prowadzić do cukrzycy. Może to być więc wczesny sygnał, że w organizmie coś zaczyna się dziać, mimo że obecnie wyniki mieszczą się jeszcze w normie” – wyjaśniła rozmówczyni.

Dlatego, jak podkreślają autorzy publikacji, wczesne wykrywanie i leczenie PTSD może być również sposobem na uniknięcie problemów metabolicznych w przyszłości, zanim jeszcze pojawią się poważne objawy.

Wnioski

Choć badanie pokazało, że PTSD było związane z wyższym poziomem insuliny, to nie wiązało się z ogólnoustrojowym stanem zapalnym, otyłością brzuszną ani innymi składnikami zespołu metabolicznego.

„Nasi badani to grupa z ogólnej populacji, osoby, które nie szukały leczenia. Choć mieliśmy nadreprezentację osób z wyższym wynikiem w kwestionariuszu PTSD, średni poziom objawów w tej grupie był umiarkowany. Możliwe, że bardziej poważne zaburzenia metaboliczne pojawiają się dopiero u osób szukających pomocy i z silniejszym PTSD” – zauważyła prof. Stojek.

Podkreśliła, że w kolejnych badaniach powinno się sprawdzić, czy wykrywanie i leczenie objawów PTSD może stanowić skuteczny sposób na zapobieganie zaburzeniom metabolicznym. (PAP)