Eksperci: koordynacja opieki psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży to klucz do skuteczności terapii

W opiece psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży koordynacja udzielanej pomocy ma kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii – przekonują eksperci. Zaznaczają, że szczególną rolę powinna odgrywać tzw. terapia środowiskowa.

Zaburzenia psychiczne u 10 proc. dzieci i młodzieży

W ostatnich latach, szczególnie po pandemii, wzrosła liczba dzieci i młodzieży potrzebujących wsparcia w obszarze zdrowia psychicznego. „Na razie wygląda na to, że sytuacja w tym zakresie się ustabilizowała, choć nie wiemy jeszcze, jak będzie w przyszłości” – mówi prof. Tomasz Wolańczyk, specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, certyfikowany psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, a także neurolog i epileptolog.

Według danych przytoczonych podczas zorganizowanego w PAP spotkania wynika, że zaburzenia psychiczne występują u około 10 proc. dzieci i młodzieży, czyli u 600-700 tys. osób do 18. roku życia. Więcej nastolatków przeżywa jednak różnego rodzaju trudności emocjonalne, wymagające interwencji, by uchronić je przed poważniejszymi skutkami psychicznymi.

Prof. Anita Bryńska, specjalistka psychiatrii dzieci i młodzieży, certyfikowany psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, powiedziała, że na skutek pandemii troje na czworo dzieci gorzej zaczęło sobie radzić z emocjami, 28 proc. stale lub często odczuwa złość, około 21 proc. narzeka na przygnębienie lub osamotnienie, a 18 proc. – odczuwa smutek (źródło: Difference, 2021).

Z badań przeprowadzonych na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka w 2021 r. wynika, że około 14 proc. uczniów w Polsce wymagało interwencji związanej z ich funkcjonowaniem psychicznym. Blisko 15 proc. uczniów szkół podstawowych i średnich zgłaszało złe samopoczucie psychiczne i niezadowolenie z własnego życia.

Znaczenie terapii środowiskowej

„W 2030 r. depresja może przewyższyć zagrożenie chorobami sercowo-naczyniowymi pod względem globalnego obciążenia schorzeniami niezakaźnymi, jak prognozuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)” – uważa specjalistka. Przypomniała, że w 2020 r. wprowadzono w naszym kraju reformę psychiatrycznej opieki zdrowotnej dla dzieci i młodzieży, która jest wciąż rozwijana. Zmieniła ona dotychczasowy model tej opieki w publicznej służbie zdrowia. Powstały Ośrodki Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży (lub Zespoły Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci Młodzieży). Taka pomoc udzielana jest w 472 ośrodkach działających w ramach tzw. pierwszego poziomu referencyjnego.

Jak zaznaczyli eksperci, terapia środowiskowa pełni kluczową rolę w tym systemie opieki. Zespół ośrodka pierwszego stopnia składa się z psychologów, psychoterapeutów oraz mało wciąż u nas znanych – terapeutów środowiskowych. To nowa specjalność, od niedawna dopiero rozwijana. Według dr n. med. Niny Szalas, psychologa oraz specjalisty psychoterapii dzieci i młodzieży, dotąd taką specjalność uzyskało ponad 300 osób i kształcone są kolejne. (PAP)