W 2022 r. stwierdzono 72 722 uchylenia od obowiązkowych szczepień – wynika z najnowszych danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – PIB, które przytacza serwis Naukawpolsce.pl. Dla porównania, dekadę temu, w 2012 r., było ich 5340.
Przypadki uchylania się od obowiązkowych szczepień
W Polsce każdego roku wykonywanych jest kilka milionów szczepień obowiązkowych. Odsetek osób zaszczepionych nadal jest wysoki, ale w ostatnich latach coraz więcej rodziców nie zgadza się na poddawanie tej procedurze swoich dzieci. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB gromadzi informacje o liczbie osób uchylających się od szczepień obowiązkowych. Liczba ta jest odnoszona do osób podlegających szczepieniom w danym roczniku. Obejmuje dzieci i młodzież do 19. roku życia, podlegające szczepieniom zgodnie z programem obowiązkowym.
Przypadki uchylania się monitorowane są od 2003 r. Dane uwzględniające rok 2022 opublikowano na stronie https://szczepienia.pzh.gov.pl/.
- W 2003 r. zanotowano – 4893 uchylenia; w 2004 r. – 4392, w 2005 r. – 4326, w 2006 r. – 3435, w 2007 r. – 3250, w 2008 r. – 3188, a w 2009 r. – 3077.
- W 2010 r. zanotowano 3437 uchylających, w 2011 r. – 4689, w 2012 r. – 5340, w 2013 r. – 7248, w 2014 r. – 12 681, w 2015 r. – 16 689, w 2016 r. – 23 147, w 2017 r. – 30 090, w 2018 r. 40 342, a w 2019 r. – 48 609.
- W 2020 r. było 50 575 uchylających się od obowiązkowych szczepień, w 2021 – 61 368, a w 2022 r. – 72 722.
- Liczba przypadków uchylania się od obowiązkowych szczepień w przeliczeniu na 1000 osób w wieku 0-19 lat wynosiła: 0,7 w 2012 r.; 0,97 w 2013 r.; 1,71 w 2014 r.; 2,3 w 2015 r.; 3,2 w 2016 r.; 4,1 w 2017 r., 5,5 w 2018 r., 6,6 w 2019 r., 6,9 w 2020 r., 8,3 w 2021 r. i 9,9 w 2022 r.
Metodologia zbierania danych
Liczba uchylających się od szczepień obowiązkowych jest opracowywana na podstawie raportów pracowników ochrony zdrowia przekazywanych do inspekcji sanitarnej. Dotyczy dzieci i młodzieży w wieku do 19 lat, objętych sprawozdaniami w danym roku. W liczbie uchylających się od szczepień zawarte są również odmowy, które później zostały cofnięte.
Wśród uchylających się raportowane są również osoby, które miały odroczone szczepienia np. z powodów zdrowotnych, ale po jakimś czasie zostały zaszczepione lub rodzice przekonali się do szczepień i zgodzili się na szczepienie dziecka. Odmowa kilku szczepień w przypadku jednego dziecka jest liczona jako jedna.
Szczepionka to preparat biologiczny, który prowadzi do rozwoju odporności. O jej podaniu decyduje lekarz po przeprowadzeniu kwalifikacji. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne. Należą do nich m.in. szczepienia przeciw gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B), błonicy, tężcowi, krztuścowi, odrze, śwince i różyczce.