Znany od dawna z roli, jaką odgrywa w przypadku przeciwdziałania nowotworom, gen Tob może mieć istotne znaczenie w zwalczaniu depresji, strachu i lęku – informuje pismo „Translational Psychiatry”, o czym donosi serwis Politykazdrowotna.com.
Tob – latać lub skakać
Gen Tob po raz pierwszy scharakteryzowano w roku 1996 r. w Japonii. Badania wykazały, że bierze on również udział w regulacji cyklu komórkowego i odpowiedzi immunologicznej organizmu. Nazwa Tob pochodzi od japońskiego czasownika „tobu”, który oznacza „latać” lub „skakać”. To dlatego, że gdy komórka jest wystawiona na bodziec, poziom białka wytwarzanego pod wpływem Tob bardzo szybko wzrasta.
Naukowcy z Okinawa Institute of Science and Technology (OIST) przeprowadzili multidyscyplinarne badania, które łączyły biologię molekularną z neuronauką. Eksperymentując na myszach odkryli, że gen Tob poprawia odporność na stres – odgrywa ważną rolę w zwalczaniu depresji, strachu i lęku.
U wystawionej na stres mysz, zgodnie z oczekiwaniami, zaobserwowano wzrost poziomu białka kogowanego przez gen Tob. Następnie badano myszy, które urodziły się bez genu Tob – wykazywały one objawy strachu i zachowania sugerujące depresję. Można to wyjaśnić zmienionymi połączeniami funkcjonalnymi pomiędzy hipokampem a korą przedfrontową. Na przykład gdy mysz z genem Tob została umieszczona w wiadrze z wodą – to pływała i próbowała uciec, podczas gdy mysz bez genu Tob tylko pływała. Taki brak woli walki z trudną sytuacją jest jednym ze sposobów, w jaki badacze stwierdzają, że zwierzę ma depresję.
Lęk kontroluje inna część mózgu
Neurony w hipokampie wykazywały zwiększone pobudzenie i zmniejszone hamowanie. Co ciekawe, aktywność genu Tob w hipokampie była ważna dla zmniejszenia strachu i depresji, ale nie lęku (w odróżnieniu od mającego zdefiniowana przyczynę strachu, lęk to odczucie nieokreślonego zagrożenia). Lęk wydaje się być kontrolowany przez inną od hipokampa część mózgu.
Jak wyjaśnił dr Youssef, kiedy myszy są umieszczane dzień po dniu w miejscu, które wywołuje wspomnienie strachu, zwykle uczą się, że nie jest tam tak źle, i mniej się boją. Tymczasem myszy bez genu Tob nadal wykazywały zwiększony poziom strachu, obserwowany jako zastyganie w bezruchu (freezing), nawet po kilku dniach.
Gen Tob jest powiązany z wieloma różnymi zjawiskami, ale praca nad mózgiem jest szczególnie trudna – zaznaczył prof. Yamamoto.
Nowe terapie stresu
Zdaniem autorów odkrycie roli genu Tob w przypadku depresji, strachu i lęku może mieć wielkie znaczenie dla opracowania nowych terapii stresu. Dzięki technice rezonansu magnetycznego (MRI) odkryto, że łączność pomiędzy dwoma kluczowymi miejscami regulującymi odporność mózgu na stres została zmieniona po usunięciu genu Tob w hipokampie i korze przedczołowej.