Letnie ukąszenia – co zagraża pacjentom ze strony stawonogów?

 7 minut

Pszczoły i osy (błonkoskrzydłe)
Pszczoły i osy należą do rzędu owadów nazwanego błonkoskrzydłe, inaczej błonkówki, wśród których wymienia się także trzmiele, szerszenie, a nawet mrówki. Ich ukłucia są bolesne, dochodzi do odczynów alergicznych. Co ciekawe, osy potrafią żądlić wielokrotnie w przeciwieństwie do pszczół, które po ataku tracą swój aparat żądlący. Do klasycznych objawów użądlenia przez te owady należy ból, świąd, rumień i obrzęk. Jeśli przypadkowo dostaną się do jamy ustnej, ich użądlenie może skutkować obrzękiem języka lub nagłośni, a nawet niedrożnością dróg oddechowych. W wyniku wielokrotnych użądleń może dojść do rozwoju nadwrażliwości typu I, choć u niektórych osób dochodzi do rozwoju alergii na jad pszczół czy os już po pierwszym użądleniu. Przy kolejnym ukłuciu obserwuje się obrzęk warg, policzków i powiek, łzawienie, pokrzywkę na skórze. Chorzy zgłaszają uczucie duszności, a najgroźniejszym powikłaniem jest wstrząs anafilaktyczny i obrzęk krtani. Jeśli nie otrzymają natychmiastowej pomocy może nawet dojść do zgonu. W przypadku użądlenia przez pszczołę lub osę należy usunąć żądło oraz ograniczyć rozprzestrzenianie się toksyny, np. poprzez stosowanie okładów z lodu. Przydatne są także miejscowe środki przeciwświądowe i glikokortykosteroidy. Ciężkie odczyny alergiczne, które mogą w najgorszym przypadku zagrażać życiu, wymagają postępowania jak w reakcjach anafilaktycznych. Konieczne jest jak najszybsze podanie adrenaliny. Adrenalina kurczy bowiem naczynia krwionośne w związku z czym wzrasta ciśnienie tętnicze krwi. Ponadto zmniejsza obrzęk tkanek i uwalnianie cytokin i substancji prozapalnych z komórek tucznych. Objawy, które powinny zaniepokoić, to: zawroty głowy, kołatanie serca, chrypka, uczucie braku powietrza, nudności i wymioty. Pojawiają się zwykle w ciągu kilku minut, a nawet sekund. U części osób może dojść do gwałtownego obniżenia ciśnienia tętniczego i utraty przytomności. Skóra jest wtedy chłodna, blada i wilgotna. Postępowanie, tak jak wspomniano, opiera się na szybkim podaniu adrenaliny domięśniowo, a także leków przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów w celu zapobieżenia narastania lub nawrotom objawów.

Kleszcze
Kleszcze należą do pajęczaków żywiących się krwią. Rozróżniamy dwa typy: miękkie, które krótko pobierają pokarm od żywiciela i twarde, które odżywiają się przez 3 do 12 dni, a następnie odpadają i to właśnie one najczęściej przenoszą choroby zakaźne. W Europie kleszcze są odpowiedzialne za rozprzestrzenianie się boreliozy i kleszczowego zapalenia mózgu. Często pacjenci nie zauważają ukąszenia przez kleszcza. Czasami jednak w miejscu ukąszenia obserwuje się pojedynczą, swędzącą, czerwoną grudkę lub guzek. W przypadku przeniesienia boreliozy w 2-3 tygodnie od ukąszenia na skórze pojawia się charakterystyczny szerzący się obwodowo rumień zwany rumieniem wędrującym. Konieczne jest szybkie włączenie leczenia antybiotykiem, by nie dopuścić do progresji choroby i zajęcia układu stawowego i krwionośnego. Jeśli kleszcz zostanie zauważony na skórze, należy usunąć go w całości ze skóry za pomocą pęsety. Odcięcie dopływu powietrza stawonogowi poprzez posmarowanie go masłem lub inną tłustą substancją grozi wydaleniem wydzielin kleszcza do skóry i większym prawdopodobieństwem przeniesienia choroby.

Strony: 1 2