Nauka
Interakcje leków stosowanych w chorobach przewodu pokarmowego
7 minut
autor: dr n. med. Jarosław Woroń
farmakolog kliniczny
Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Farmakologii
Wydziału Lekarskiego UJ CM Kraków
Klinika Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej UJ CM Kraków
Znaczna część działań niepożądanych, jaka jest indukowana przez tę grupę leków, jest związana niekorzystnymi interakcjami, które występują w polifarmakoterapii. Wynika z tego konieczność uwzględniania w praktyce potencjalnych interakcji leków stosowanych w gastroenterologii z innymi równocześnie stosowanymi lekami.
Interakcje leków propulsywnych
METOKLOPRAMID
Leki przeciwcholinergiczne (np. butylobromek hioscyny, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwhistaminowe I generacji) i opioidy osłabiają wpływ metoklopramidu na motorykę przewodu pokarmowego. Metoklopramid nasila działanie etanolu, barbitura- nów, benzodiazepin i leków hamujących czynność OUN. Zmniejsza wchłanianie niektórych leków z żołądka (np. digoksyny), zwiększa wchłanianie leków z jelita cienkiego (paracetamolu, tetracyklin, lewodopy, cyklosporyny oraz alkoholu). Z uwagi na wpływ na układ serotoninowy z innymi lekami o działaniu serotoninergicznym może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu serotoninowego.
ITOPRYD
Nie stwierdzono interakcji podczas jednoczesnego stosowania itoprydu z warfaryną, diazepamem, diklofenakiem, tiklopidyną, nifedypiną oraz nikardypiną. Lek nie wchodzi w niekorzystne interakcje na poziomie izoenzymów cytochromu P450 ani P-glikoproteiny, gdyż itopryd jest metabolizowany głównie przy udziale monooksygenazy flawinowej. Substancje o działaniu antycholinergicznym mogą zmniejszać działanie itoprydu. Itopryd może mieć wpływ na wchłanianie jednocześnie stosowanych leków doustnych; szczególną uwagę należy zwrócić na leki o wąskim indeksie terapeutycznym, leki w postaciach farmaceutycznych o przedłużonym i kontrolowanym uwalnianiu i w przypadku stosowania dojelitowych postaci leku. W praktyce klinicznej rzadko stosowany jest cizapryd, który wchodzi w liczne interakcje z wieloma lekami, co więcej – może już w dawkach terapeutycznych powodować wydłużenie odstępu QT i zwiększać ryzyko wystąpienia potencjalnie śmiertelnych komorowych zaburzeń rytmu serca.
RANITYDYNA
Może zmniejszać wchłanianie oraz osłabiać działanie leków, których wchłanianie zależy od pH soku żołądkowego. Leki zobojętniające sok żołądkowy mogą wpływać na wchłanianie ranitydyny; zaleca się przyjmowanie ich co najmniej 1h przed podaniem ranitydyny lub 2h po jej podaniu. Sukralfat w dużych dawkach (2 g) zmniejsza wchłanianie ranitydyny; zaleca się przyjmowanie go co najmniej 2h po podaniu ranitydyny. Ranitydyna w znacznym stopniu hamuje wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego. Palenie tytoniu zmniejsza skuteczność ranitydyny. Brak istotnych klinicznie interakcji z diazepamem, propranololem, lidokainą, teofiliną, warfaryną i fenytoiną oraz amoksycyliną i metronidazolem.