Opieka farmaceutyczna
Atopowe zapalenie skóry a inne choroby – zagadkowy patomechanizm
6 minut
Badania epidemiologiczne wskazały na zbieżność występowania AZS i astmy czy alergicznego nieżytu nosa. Stwierdzono, że rozpoznanie AZS u dzieci ma wpływ na rozwój astmy i alergicznego nieżytu nosa w późniejszym wieku. W wyniku spadku odporności u pacjenta z AZS wywołanego chociażby stosowaniem miejscowych glikokortykosteroidów może dojść do rozwoju wyprysku opryszczkowatego. Jest to rozsiana infekcja HSV z drobnymi i licznymi pęcherzykami i nadżerkami, często z wtórnym nadkażeniem. W przebiegu AZS dochodzi także do nadkażeń bakteryjnych zwłaszcza gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus).
Obecnie uważa się, że kolosalne znaczenie dla rozwoju AZS ma pierwotny defekt bariery naskórkowej. Prowadzi on do wzrostu przepuszczalności i pogorszenia integralności warstwy rogowej naskórka. Zrozumiałe jest zatem skąd bierze się konieczność włączenia do leczenia terapii emolientowej. Emolienty odgrywają najważniejszą rolę w zapobieganiu utraty uwodnienia naskórka. Zapewniają skórze prawidłowe nawilżenie i elastyczność. Podwyższają stopień uwodnienia warstwy rogowej naskórka i tworzą film lipidowy na powierzchni skóry, który ma za zadanie zatrzymać ucieczkę wody z naskórka. Wywierają także działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Przywracają skórze fizjologiczne pH, dzięki czemu utrudniają kolonizację naskórka przez patogeny. Czas działania wynosi do 4 godzin, konieczna zatem jest wielokrotna aplikacja. Codzienne i regularne stosowanie emolientów poprawia funkcje bariery naskórkowej, zmniejsza uczucie świądu, co przekłada się na lepszy sen, polepsza jakość życia, a także pozwala na obniżenie dawek produktów leczniczych. Oprócz aplikacji emolientów preparaty nawilżająco natłuszczające powinny być dodawane do kąpieli. Woda używana do mycia nie powinna być za ciepła, a sama kąpiel nie dłuższa niż kilka minut. Bezpośrednio po wyjściu z wanny i delikatnym osuszeniu należy rozprowadzić emolient na skórze. Ważne, by preparaty nie zawierały substancji drażniących i zapachowych.
Podsumowując, pielęgnacja skóry jest uznana za podstawę leczenia AZS. Codzienna i regularna aplikacja emolientów redukuje suchość skóry, zapobiega nawrotom i wydłuża okresy remisji.